متیل اتیل کتون (mek) چیست
متیل اتیل کتون یا بوتانون که به نام اختصاری MEK نیز شناخته می شود یک مایع بی رنگ با بویی شیرین شبیه ترکیب نعنا با استون است. در آب حل می شود و به عنوان یک حلال صنعتی کاربرد گسترده ای دارد.
یک ماده سنتتیک است اما در منابع طبیعی موجود در محیط زیست نیز وجود دارد. نیمی از تولید متیل اتیل کتون در صنایع رنگ سازی و ساخت پوشش ها استفاده می شود و در تولید چسب و حلال های پاک کننده نیز کاربرد دارد
کاربردهای متیل اتیل کتون در صنایع
این ماده شیمیایی با خواص شیمیایی برجسته از جمله ویسکوزیته بالا ، قیمت خرید و فروش مناسب متیل اتیل کتون , دمای نقطه جوش پایین ، حلالیت و تبخیر بالا مشخص می شود و به همین دلیل به عنوان یک حلال متیل اتیل کتون کاربردهای گسترده ای دارد.
در مقایسه با حلال های معمولی تولوئن، زایلن ،بوتانول و غیره MEK عملکرد انحلال و میزان فراریت بهتری دارد. این ترکیب می تواند باعث افزایش مقاومت مکانیکی روکش ها شده و آلودگی زیست محیطی کمتری دارد.
این ماده شیمیایی پیش ساز تولید پراکسید متیل اتیل کتون است که کاتالیزور واکنش های پلیمریزاسیون رزین های پلی استر اشباع نشده است. جالب است بدانید که فتواکسیداسیون آلاینده های هوا از جمله هیدروکربن ها و بوتان باعث تولید متیل اتیل کتون می شود.
این ماده به عنوان یک حلال ، برای ساخت مواد شیمیایی دیگر و تولید موم از نفت استفاده می شود و در تولید روکش های سطحی ، جوهرهای چاپی ، واسطه های شیمیایی ، نوارهای مغناطیسی و به عنوان ماده پایه جهت استخراج روغن ها ، موم ها و رزین ها استفاده می شود.
به عنوان رقیق کننده در محصولات رنگ استفاده می شود.
قابل استفاده به عنوان پاک کننده قطعات
حذف رنگ
حلال مورد استفاده برای چربی ها، روغن ها، موم ها و رزین ها.
ایده آل برای ساخت قطعات خودرو، رنگ و…
Butanone یک حلال آلی است که یک چربی گیر عالی برای روغنهای سنگین و تولید روان کننده ها می باشد. همچنین می توان برای تمیز کردن چسب های خاص ، لاک و رنگ های لاتکس استفاده شود. سرعت تبخیر آن سریع است اگرچه به سرعت تبخیر استون نیست. با این وجود توجه داشته باشید که این ماده می تواند بیشتر پلاستیک ها را تخریب و سبب تغییر رنگ در آن ها شود ، به خصوص اگر برای مدت طولانی در معرض آن قرار بگیرد.
به عنوان حلال
متیل اتیل کتون یا بوتانون یک حلال موثر و رایج است و در فرایندهای حاوی صمغ ها، رزین ها، سلولز استات و نیتروسلولز و پوشش های فیلمی از جنس وینیل مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل استفاده از آن در تولید پلاستیک، منسوجات، تولید موم پارافین و محصولات خانگی مانند لاک، لاک الکل، پاک کننده رنگ، چسب و به عنوان یک عامل تمیز کننده استفاده می شود. این حلال خواصی مشابه استون دارد اما دمای جوش آن بالاتر است، در نتیجه میزان تبخیر آن به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. بر خلاف استون، بوتانون آزئوتروپ با آب تشکیل می دهد، و به همین دلیل از آن برای تقطیر آزئوتروپیک در برخی فرایند های شیمیایی استفاده می کنند. بوتانون همچنین به عنوان حلال بدون آب برای پاک کردن رنگ ها استفاده می شود.
این ماده همانند استون یک کتون است.از آنجایی که هر دوی این مواد کتون به حساب می آیند خیلی از افراد گمان می کنند که می توانند از این ترکیب به جای یکدیگر استفاده کنند اما توجه نمایید که در همه ی موارد نمی توان از استون به عنوان جایگزین MEK استفاده نمود.
اما تفاوت این دو حلال در چیست؟
MEK قوی تر از استون است ، زیرا سرعت تبخیر کندتری دارد و در دمای بالاتر می جوشد. همین تفاوت منجر شده است که MEK یک عامل تمیز کننده قوی تر نسبت به استون باشد.
برخلاف استون ، MEK یک آزئوتروپ با آب تشکیل می دهد ، به این معنی که متیل اتیل کتون و آب با هم مخلوط می شوند و یک نقطه جوش ثابت را ایجاد می کنند که نمی تواند تحت تأثیر تقطیر قرار گیرد. این خاصیت MEK برای تقطیر رطوبت در کاربرد های خاص مناسب است.
MEK نسبت به استون کمتر محلول است و فراریت کمتری دارد.
MEK همچنین در محصولاتی مانند مارکر های خشک dry-erase markers مفید است ، زیرا تبخیر کندی دارد. برای این منظور نباید از استون استفاده کرد ، زیرا سریع خشک می شود.
استون معمولاً حلال بهتری نسبت به MEK است ، زیرا طیف وسیعی از ترکیبات را حل می کند.
استون اغلب به عنوان رقیق کننده رنگ استفاده می شود.زیرا سرعت تبخیر آن بسیار سریعتر از MEK است.
استون در مقایسه با متیل اتیل کتون ارزان است ، به همین دلیل بیشتر در محصولات مصرفی مانند لاک ناخن و پاک کننده لاک ناخن استفاده می شود.
به عنوان عامل جوش دادن پلاستیک
کاربرد های دیگر متیل اتیل کتون
روان کننده ها و گریس ها ، مانند روغن ترمز
ضد یخ ها
پوشش ها ، مانند رنگ خودرو
واسطه های شیمیایی
پلاستیک
صنعت نساجی
همچنین متیل اتیل کتون یک حلال بسیار کارآمد و چند جانبه برای پوشش های سطحی است. به علت کارآیی آن به عنوان یک حلال، MEK به ویژه در فرمولاسیون پوشش های بالای جامدات ، که به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای کمک می کند، بسیار ارزشمند است. متیل اتیل کتون (بوتانون) جزء طبیعی بسیاری از غذاها، از جمله آب سیب، لوبیا، مرغ، عسل و انواع پنیر است.
رنگ ها یکی از بزرگترین صنایع اصلی ای هستند که بازار این محصول مصرفی را به خود اختصاص داده اند. رنگ ها و پوشش ها و کاربرد آن ها در صنایع ساختمان سازی توانسته است فروش این محصول را تا حدود زیادی تحت تاثیر قرار دهد.