صابون مول ۱۰ چیست
صابون مول ۱۰ یا نونیل فنول اتوکسیلات (nonylphenol ethoxylate) که با نام تجاری کنون نیز شناخته می شود یکی از پرکاربردترین سورفاکتانت های غیر یونی است. صابون مول ۱۰ با فرمول شیمیایی C۹H۱۹C۶H۴(OCH۲CH۲) nOH از تکرار گروه های اتوکسی تشکیل شده و رنگ آن از بی رنگ تا نارنجی کم رنگ متغیر است(
این ترکیب که به صورت اختصاری NPE نامیده می شود یک ماده شیمیایی پایدار با PH حدود ۸-۵ است که در حلال های آلی به راحتی حل می شود ولی انحلال آن در آب با درجات مختلف صورت می گیرد. مثلا بسته به تعداد گروه های اتیلن اکسید موجود در فرمول شیمیایی خواص آن تغییر کرده و آب گریز یا آب دوست خواهد شد.
کاربردهای صابون مول ۱۰
این ترکیبات سورفاکتانت های غیر یونی یا شبه دترجنت هایی هستند که در ساخت شوینده ها مورد استفاده قرار می گیرند. از NPE ها معمولاً در شوینده های لباسشویی استفاده می شد.
این ترکیبات به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند و مقادیر موجود در مواد شوینده صنعتی و برخی موارد استفاده اضافی منجر به انتشار آنها در آب می شود. بنابراین ، سازمان حفاظت محیط زیست در نظر دارد اقدامی برای رفع نگرانی های خود در مورد اثرات بالقوه زیست محیطی ناشی از آن انجام دهد.
صابون مول ۱۰ کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارد و به دلیل توانایی کاهش کشش سطحی در تولید امولوسیون کننده ها، رنگ ها و پوشش دهنده ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیبات همچنین در رنگ ها و پوشش های چوبی ، پوشاک و منسوجات ، ترکیبات فعال کننده سطحی ، سموم دفع آفات در بسته بندی مواد غذایی و تولید اسباب بازی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
علاوه بر موارد فوق کنون ها در صنایع تولید لاتکس، واکس، رنگ، لاک ، در صنعت نساجی به عنوان پاک کننده، آنتی استاتیک و روان کننده بکار می روند. این ترکیبات در ساخت آنتی اکسیدان ها ، رزین ها، پلاستیک ساز، قارچ کش ها و به عنوان ماده اولیه در مایع ظرفشویی و انواع شیشه پاک کن و شوینده های دیگری مانند شامپوها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
روش تولید نونیل فنل مول 10
از واکنش بین نونیل فنول و اتیلن اکساید در حضور یک باز مانند پتاسیم هیدروکسید می توان این محصول را تهیه کرد. بسته به تعداد اتیلن اکساید موجود در ترکیب، گرید های مختلفی از این محصول تولید می شود. هرچه وزن مولکولی آن کمتر باشد حالت فیزیکی آن به حالت مایع نزدیک تر است و با افزایش وزن آبه صورت مومی و در نهایت به حالت جامد نزدیک تر می شود.
روش نگهداری و حمل و نقل صابون مول ۱۰
نونیل فنول اتوکسیلات را باید در محیط خشک و به دور از حرارت و در مخازنی از جنس PVC ، ظروف استیل ضد زنگ و فولاد های کربنی نگهداری کرد.
تاریخ انقضای کنون ها در شرایط نرمال ۲ سال بعد از تولید است ولی قرار گرفتن در مجاورت هوا و در دمای ۸۰ درجه سانتی گراد به تدریج شدت رنگ آن ها افزایش خواهد یافت.
اصول ایمنی برای کار با صابون مول ۱۰
بهتر است هنگام استفاده از هر ماده شیمیایی از دستکش ، عینک و لباس کار استفاده کنید و در صورت تماس تصادفی محل را با آب فراوان شستشو دهید و فورا لباس های آلوده را تعویض کنید.
توجه داشته باشید که این ماده می تواند به چشم ها آسیب برساند و خطرات جدی برای قرنیه چشم به وجود بیاورد. تماس پوستی طولانی مدت می تواند باعث قرمزی و تحریک پوست شود. این ماده سمی است و بلعیدن آن می تواند خطرناک باشد ولی هیچگونه گزارشی در رابطه با خطر استنشاق بخارات آن وجود ندارد.
در نهایت از رهاسازی این مواد در طبیعت جدا خودداری کنید زیرا می تواند خطرات زیادی را برای زندگی آبزیان پدید آورد و به همین دلیل استفاده از آنها در سالهای اخیر کاهش یافته است.