سولفات مس چیست:

سولفات مس نوعی ماده شیمیایی آبی رنگ و بی بو است که دارای مصارف مختلفی در بخش های کشاورزی, شیمیایی و صنعتی می باشد. این نمک دارای آبپوشی های مختلفی است که فرم های آبپوشیده آن عبارتند از سولفات مس پنج آبه, سه آبه و هفت آبه اما مس سولفات 5 آبه پر مصرف ترین نوع آن می باشد. سولفات مس در کشاورزی و تولید کود های شیمیایی, تولید رنگ های آبی و سبز, در رنگرزی پارچه های نخی و ابریشمی, استخراج معدن ، آبکاری فلزات, تولید رنگ مو ، تولید سموم کشاورزی, نگهدارنده چوب, رنگرزی چرم, باطری سازی , پاک سازی استخر ها از خزه, تولید غذای دام و طیور , تولید مواد آتش بازی و … کاربرد دارد.

 

کاربرد سولفات مس در کشاورزی:

یکی از مصارف عمده این محصول به عنوان ماده ضد قارچ و ضد باکتری می باشد که به کمک آن می توان بیماری های میوه ها وسبزی ها مانند زنگ گیاه, لكه روی برگ ها, آفت ها و زخم پوست سیب را از بین برد. سولفات مس برای عمل فتوسنتز گیاهان نیز کاربرد دارد.

سولفات مس یکی از عوامل محرک در تولید ویتامین A می باشد. این ماده نقش اساسی در بیوسنتز اتیلن برای عمل آوری میوه ها دارد. مس در خاک های شور آهکی جذب بسیار پایینی دارد به همین دلیل از فرم سولفات آن استفاده می شود.

 

نقش این عنصر در گیاهان

مس عنصری کاربردی است که نقش مهمی در فعالیت آنزیم های موجود در گیاهان (هیدروژناز و اکسیداز) دارد. همچنین نقش مهمی در عمل فتونستز گیاهان و همچنین رنگ سبز برگ ها دارد. کمبود این عنصر در گیاه با علائمی مانند زردی برگ، پیچ خوردگی و چروکیده شدن رگبرگ گیاهان مشاهده می شود. استفاده از کود سولفات روی می تواند به کمبود این ماده در گیاهان کمک کند. اما در هنگام استفاده از آن باید مراقب بود که بیش از اندازه از آن مصرف نشود چرا مقدار زیاد آن نیز می تواند همین علائم را در گیاه ایجاد کند.

 

روش و مقدار مصرف کود سولفات مس:

برای رفع مشکل مس در خاک بهترین روش این است که کود شیمیایی سولفات مس به صورت محلول به خاک داده شود. میزان مصرف مس سولفات تقریبا 600 تا 1200 گرم در تن ، آب محلول شود و در اوایل بهار برای تقویت خاک مورد استفاده قرار گیرد. استفاده بیش از حد از مس سبب مسموم شدن گیاهان می گردد و میوه ها حالت ترك خورده و سیاه رنگ پیدا می کنند و در روی برگ‍ها نیز نقاط نكروزه قهوه ای رنگ و ریزی ایجاد می گردد.

 

روش تولید سولفات مس :

در آزمایشگاه ها معمولا این محصول تهیه نمی شود چرا که خرید آن آسان تر است. به طور کلی دو روش عمده برای تولید آن وجود دارد که شامل:

روش الکترولیز: یکی از روش های تولید این محصول روش الکترولیز است. در این روش، محلول سولفریک اسید با الکترودهای مس الکترولیز می شود. در این روش هیدروژن و محلول سولفات مس تهیه می شود.

Cu + H2SO4 → CuSO4 + H2

واکنش با سولفوریک اسید: در این روش اکسید مس(ll) با اسید سولفوریک واکنش می دهد و محصول مورد نظر تولید می شود. در این روش می توان از هیدروکسید مس(ll) و یا کربنات مس(ll) نیز به عنوان ماده اولیه استفاده کرد. همچنین اگر مس را به سولفوریک اسید غلیظ و داغ اضافه شود هم می تواند منجر به تولید این ترکیب شود.

CuO + H2SO4 → H2O + CuSO4

Cu(OH)2 + H2SO4 → 2 H2O + CuSO4

CuCO3 + H2SO4 → H2O + CuSO4 + CO2

Cu + 2H2SO4 → CuSO4 + H2O + SO2

 

کاربردهای سولفات مس در شیمی صنعتی :

برای تهیه کاتالیست‌ها برای چندین واکنش در بسیاری از صنایع استفاده می‌شود.
فرم بدون آب آن بسیاری از فرایندها مانند جابجایی در سنتز های آلی را کاتالیز می‌کند.
در خالص سازی گازها برای برداشتن هیدروژن کلرید و هیدروژن سولفید استفاده می‌شود.
در تهیه رنگرز میانی و کاتالیز سنتز ترکیب دی آزو و رنگ خوردن پتالوسیانین بسیار متداول است.
در آبکاری به عنوان الکترولیت استفاده می شود و هم چنین در واکنش های رسوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به عنوان یک ماده افزایشی در چسب‌ها استفاده می‌شود.
به عنوان یک ماده رنگ دهنده برای شیشه، چسب و سرامیک استفاده می‌شود.
همچنین در بسیاری از رشته‌های شیمی برای انجام واکنش‌های متنوع استفاده می‌شود.

 

کاربرد در سلامتی عمومی و پزشکی

کاربرد مس سولفات به عنوان ضد قارچ تنها در کشاورزی نیست، بلکه هم چنین به عنوان یک گند زدا و ضدعفونی کننده بر علیه عفونت های قارچی در انسان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

سولفات مس در تهیه سبزپاریس برای کشتن پشه لارو که عامل مالاریا است به کار می رود.
برای جلوگیری از رشد جلبک ها به خصوص در استخرهای شنا و مخازن آب به کار می رود.
این ماده به ریشه کن کردن نرم تنان در اسکله ها که باعث ایجاد انگل های کرم های پهن در انسان می شود کمک می کند.
علاوه بر کاربرد های فوق سولفات مس ، این ماده همچنین در تهیه چوب های نگهدارنده برای محافظت تیرها از کرم زدگی و یا پوسیدگی چوب استفاده می شود. همچنین به عنوان دندانه در رنگرزی و به عنوان یک واکنشگر در فرآیند دباغی مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این رشد دادن بلورهای سولفات مس یکی از پروژه های زیبای علمی متداول برای دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان است.

استفاده از هر نوع کود را در راستای اصلاح و تقویت خاک زمین زراعی و باغات بر اساس نتیجه آزمون خاک، صرفاً با نظر کارشناسان مجرب و مهندسین سازمان جهاد کشاورزی منطقه خود انجام دهید.

سولفات مس Cu با آنالیز   %20-18

سولفات مس Cu با آنالیز    %24